Carnaval geschiedenis
Het ontstaan van carnaval
Over het ontstaan van carnaval bestaan grofweg gezegd, twee theorieën.
De ene groep houdt het erop dat het feest niet voor het jaar 1000 is ontstaan en duidelijk wortelt in het christendom.
De opkomst van de termen carnaval en vastenavond is daarvoor het belangrijkste argument.
Daarnaast vindt deze groep dat er onvoldoende bewijzen bestaan voor een continue overdracht van tradities uit vroegere tijden.
De andere groep stelt dat er een sterke overeenkomst bestaat tussen een aantal kernelementen bij verschillende oude heidense feesten.
Door de tijden heen werden die feesten steeds in dezelfde tijd van het jaar gevierd en zo zou carnaval zijn ontstaan uit al duizenden jaren geleden ontstane rituelen.
Deze laatste stelling wordt ook in dit hoofdstuk beschreven.
Oorsprong van het gebruik
Het carnavalsfeest en een aantal daaraan gekoppelde feesten zijn ontstaan uit een oerfeest, waarin het sterven en herrijzen van de natuur aan het begin van het jaar in een groot magisch of religieus spel wordt nagebootst, in de hoop dat de lente weer zal aanbreken.
Door de tijd heen zijn echter kernonderdelen van dit feest losgeraakt van elkaar zodat een feestcyclus ging ontstaan die een periode bestrijkt van 11 november (feestdag van st. maarten en precies 40 dagen voor de kermis) tot op zijn vroegst 1 februari, de uiterst zeldzaam voorkomende allervroegste vastenavond datum: precies 40 dagen na kerstmis.
Hoe het oerfeest zo uit elkaar is gerafeld kan worden verklaard door een aantal oorzaken.
Ten eerste leidde de ritualisering van gebruiken er onvermijdelijk toe dat na verloop van vele jaren de betekenis ervan aan de deelnemers ontgaat, zodat men niet meer weet wat de kern is waar alles om draait.
Het is vaak niet meer duidelijk welk gebruik bij welke datum hoort, daardoor komt het regelmatig voor dat elementen van het ene feest overgaan in het andere.
Dit proces wordt nog eens versterkt doordat door de eeuwen heen nogal eens met de datum van nieuwjaarsdag is geschoven.
Een tweede bron van verwarring en onduidelijkheid is veroorzaakt door de christianisering van gebruiken die voor de soms al erg vervaagde oorsprong een nieuwe christelijke betekenis probeerden in de plaats te stellen.
In vele oude beschavingen vinden we elementen van het carnavalsgebeuren terug, verschillende hiervan laten we de revue passeren.